شیوع و علل نابینایی و کم بینایی در استان خوزستان

هدف: تعیین شیوع کم‌بینایی و نابینایی و علل آن‌ها در مناطق شهری و روستایی استان خوزستان در سال 85-1384. روش پژوهش: این مطالعه مبتنی بر جمعیت، به صورت مقطعی، بر روی همه ساکنان مناطق شهری و روستایی استان خوزستان انجام شد. طراحی روش کار بر اساس توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی صورت پذیرفت. نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای سیستماتیک چندمرحله‌ای انجام شد و تعداد نمونه مورد نیاز بر اساس توزیع جمعیت استان و برآوردهای شیوع نابینایی محاسبه گردید. جمع‌آوری اطلاعات به وسیله پرسش‌نامه عمومی، معاینه بینایی‌سنجی و معاینه چشم‌پزشکی انجام شد. محل جمع‌آوری اطلاعات، خانه‌های بهداشت و مراکز بهداشتی- درمانی شهری و روستایی استان بودند. دسته‌بندی نابینایی و کم‌بینایی بر اساس طبقه‌بندی بین‌المللی بیماری‌ها (ICD-10) انجام شد. یافته‌ها: در مجموع 6960 نفر در مطالعه شرکت کردند (درصد مشارکت 5/74 درصد). میانگین سنی جمعیت مورد مطالعه 3/18±7/24 سال بود. در جمعیت بالای 5 ساله، شیوع نابینایی و کم‌بینایی در هر دو چشم، به ترتیب 3/1 و 6/2 درصد بود که با افزایش سن، به طور معنی‌داری افزایش می‌یافت (001/0P<) ولی تفاوت آماری معنی‌داری بین دو جنس و ساکنان مناطق شهری و روستایی از این نظر وجود نداشت. هم‌چنین شیوع موارد نابینا در یک چشم و کم‌بینا در چشم دیگر 9/0 درصد، نابینا در یک چشم و طبیعی در چشم دیگر 4/1 درصد و کم‌بینا در یک چشم و طبیعی در چشم دیگر 8/3 درصد بود. در جمعیت زیر 5 ساله، شیوع نابینایی در یک یا دو چشم 7/0 درصد و کم‌بینایی در یک یا دو چشم 9/7 درصد بود. بیش‌ترین علل اختلالات بینایی شامل آب‌مروارید (39 درصد)، عیوب انکساری (6/37 درصد) و تنبلی چشم (6/23 درصد) و کم‌ترین علل شامل آسیب‌های چشمی (3/1 درصد) و عوارض جراحی (9/1 درصد) بودند. نتیجه‌گیری: برآورد می‌شود که در استان خوزستان حدود 28537 نفر دچار نابینایی دوطرفه و 105995 نفر مبتلا به کم‌بینایی دوطرفه هستند. شیوع کم‌بینایی و نابینایی در استان، وضعیت متوسطی را در مقایسه با سایر کشورهای مشابه نشان می‌دهد. این مطالعه ضمن تاکید بر لزوم افزایش دامنه تحقیق در سطح کشور، بر ضرورت تقویت فعالیت‌های بهداشتی به منظور کنترل و پیش‌گیری از اختلالات بینایی و علل ایجادکننده آن‌ها تاکید دارد. هم‌چنین استفاده از یافته‌های مطالعه حاضر برای طراحی مناسب‌تر اجرای برنامه بینایی 2020 در کشور ضرورت دارد. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1387؛ دوره 13، شماره 4: 449-442.